Direct naar de inhoud

Hoera, we worden steeds ouder. Hoe lost de pensioenbestuurder dat op?

twee ouderen met verjaardagstaart

Goed nieuws voor iedereen. We worden steeds ouder en ook nog op een gezondere manier dan onze ouders. Dat is natuurlijk fantastisch, zo kunnen we ons bijvoorbeeld nog meer toeleggen op de eigen carrière en pas op latere leeftijd kinderen krijgen.

 

Zestig is het nieuwe veertig. Geweldig toch? Zeker, tenzij je bestuurder bent van een pensioenfonds of verantwoordelijk bent voor het sociaal beleid van de overheid. De vergrijzing dwingt ons dan ook om heel goed na te denken over de kansen en de risico’s van een steeds ouder wordende samenleving.

Optimale ratio

Zo stijgt in Nederland de pensioenleeftijd één op één met de levensverwachting, maar is dat wel een optimale ratio? Wat weten we eigenlijk over de toenemende levensverwachting, is die bijvoorbeeld hetzelfde voor alle leeftijdscategorieën? Zijn mensen wel in staat om steeds langer door te werken als gevolg van de stijgende pensioenleeftijd? Klopt het dat mentaal en fysiek actief blijven de cognitieve achteruitgang vertraagt? En waarom zijn de kosten voor pensioenfondsen van macrolanglevenrisico nog niet extreem gestegen? Het antwoord op deze en veel andere vragen is nog niet uitgekristalliseerd. Dat is voldoende reden om het fenomeen van een vergrijzende samenleving nader te bestuderen, zodat we beter begrijpen wat ons te wachten staat.

Zestig het nieuwe veertig. Geweldig, toch?

Doorschuiven van tekorten

Het gaat er niet alleen om dat we steeds ouder worden. Vrouwen krijgen hun eerste kind op steeds latere leeftijd en krijgen minder kinderen, in vergelijking met hun grootmoeders. Dit heeft tot gevolg dat nieuwe generaties steeds minder omvangrijk worden. Zonder immigratie zou de Nederlandse bevolking zelfs afnemen. Pensioenfondsen worstelen met de vraag hoe ze om moeten gaan met een flexibelere pensioenleeftijd. Hoe voorkomen we bijvoorbeeld het doorschuiven van tekorten van de ene generatie naar de volgende? Dat geldt voor pensioenfondsen maar ook voor de samenleving als geheel. Hoe houdbaar is de solidariteit als een steeds kleinere groep opdraait voor de kosten van een steeds grotere groep? Omgaan met vergrijzing dwingt ons ook om rond te kijken naar andere landen. We hebben dan wel een van de beste pensioenstelsels ter wereld, maar geld is niet alles. Wellicht kunnen we nog een hoop leren van landen met kwetsbare pensioenstelsels. Hoe lossen mensen het daar dan op om te kunnen stoppen met werken?

Oplossingen en alternatieven

Voor het antwoord op dergelijke vragen moeten we ons verdiepen in vergrijzing en de gevolgen daarvan. Een artikelenreeks rond dit thema draagt alternatieven en oplossingen aan voor de pensioneringsvraagstukken waar de toenemende levensverwachting de samenleving voor stelt.

Ook verschenen in deze reeks