Direct naar de inhoud

“Iedere dollar die we uitwisselen of afdekken is een dollar minder risico in ontwikkelingsfinanciering”

Analist Amadeus Bringmann werkt voor TCX, een bedrijf met valutarisico-oplossingen als kernactiviteit en dat onder de koepel van Cardano Development opereert. TCX beschrijft zichzelf als een bedrijf dat ‘de wereldwijde oplossing biedt voor valutarisico’s in grensmarkten’. Maar wat betekent dit nu precies?  En wat levert het impactinvesteerders op?

Valutamismatch

Wat TCX doet is in feite het creëren van een valuta-uitwisselingsmarkt op plaatsen waar er geen commercieel alternatief voorhanden is. Zo maakt TCX ontwikkelingsfinanciering beschikbaar in lokale valuta in plaats van in harde valuta. TCX verlaat vervolgens de markt op het moment dat zich een commercieel alternatief aandient.

Amadeus Bringmann

Schokken weerstaan

Bringmann vertelt: ‘Stel dat je een project financiert in een ontwikkelingsland met een lening in Amerikaanse dollars. Het project verloopt goed en genereert een positief rendement, maar de lokale valuta daalt in waarde om redenen die niets met het project zelf te maken hebben. Opeens moet de lener meer geld terugbetalen in de lokale valuta. Dit negatieve effect staat bekend als een valutamismatch en kan worden vermeden door gebruik te maken van valuta-uitwisselingen die het valutarisico afdekken. Dankzij onze sterke kapitaalbasis zijn we in staat om dergelijke extreme schokken te weerstaan namens kredietnemers in opkomende markten.’

De aandeelhouders van TCX, dat in 2007 is opgericht, zijn niet alleen ontwikkelingsfinancieringsinstituten (DFI’s) uit Duitsland en Nederland, maar ook de Europese Bank voor Wederopbouw en Ontwikkeling (EBRD), de Internationale Financieringsmaatschappij (IFC), de Europese Commissie en de Nederlandse, Duitse, Britse en Zwitserse regeringen.

Het onderbrengen van valutarisico’s

‘Organisaties die in ontwikkelingslanden investeren en leningen willen aanbieden in lokale valuta in plaats van harde valuta (dikwijls Amerikaanse dollars) kunnen hun valutarisico aan ons overdragen. Omdat zij er de voorkeur aan geven het valutarisico niet op hun balansen te houden, gaan zij een uitwisselingsovereenkomst aan met ons. Wij kunnen deze dienst aanbieden in meer dan 100 verschillende valuta. Op dit moment hebben wij meer dan zestig actieve valuta in onze portfolio.’

‘Onze boodschap is niet altijd gemakkelijk over te brengen, omdat een goed begrip van valutarisico onontbeerlijk is. In grensmarkten is financiering in lokale valuta vaak duurzamer dan financiering in harde valuta. Dus leggen wij aan onze aandeelhouders uit hoe een financiële instelling die ‘alleen maar’ valuta-uitwisselingen aanbiedt een positieve invloed heeft op de eindbegunstigde, die bijvoorbeeld een lokale boer kan zijn.’

Een succesverhaal uit Myanmar

Die positieve invloed hebben wij meermaals gehad. In Myanmar (voorheen bekend als Birma) heeft een partnerschap tussen TCX en het Livelihoods and Food Security Trust Fund (LIFT), een initiatief van de VN, bijvoorbeeld de toegang tot het broodnodige kapitaal in de microfinancieringssector bevorderd. Kredietverlening in lokale valuta was onaantrekkelijk voor buitenlandse investeerders vanwege de volatiliteit van de Myanmarese kyat en een wettelijke rentevoet van 13%. TCX en LIFT sloegen dus de handen ineen om de microfinancieringssector open te stellen voor buitenlandse investeringen. TCX bood een afdekkingsdienst die beleggers in staat stelde leningen te verstrekken in lokale valuta aan de microfinancieringssector in Myanmar en beschermde hen tegelijkertijd tegen wisselkoersschommelingen. Van zijn kant subsidieerde LIFT de rentetarieven van leningen in lokale valuta en bracht ze terug tot 13%, d.w.z. de rentelimiet van de centrale bank. Opeens werd kredietverlening in kyat aantrekkelijk voor buitenlandse investeerders.

De voorziening werd gelanceerd op 1 december 2016 en werd binnen een paar minuten enorm overbevraagd, met uiteindelijk meer dan $ 200 miljoen aan aanvragen.

2016 en werd binnen een paar minuten enorm overbevraagd, met uiteindelijk meer dan $ 200 miljoen aan aanvragen. TCX verwacht deze succesvolle partnerschappen in andere regio’s uit te breiden in samenwerking met de Europese Commissie.

Additionaliteit

Additionaliteit is één van de belangrijkste principes van TCX: ‘Wij bieden onze diensten per definitie alleen aan als er geen marktoplossing beschikbaar is. Normaal gesproken is het de taak van een bank om afdekkingen voor valutarisico te verstrekken. Maar in het geval van valuta’s of looptijden waarvan de banken het risico niet kunnen inschatten of waarvan ze vinden dat het risico te hoog is of niet de moeite waard is, dan zijn wij aan zet. Als bijvoorbeeld een commerciële bank een driejarige afdekking aanbiedt in de Braziliaanse valuta, de Braziliaanse real, zouden we de afdekking alleen vanaf drie jaar aanbieden. We kunnen afdekkingen aanbieden in elke valuta van de landen die gerechtigd zijn om officiële ontwikkelingsbijstand te ontvangen volgens de Commissie voor Ontwikkelingsbijstand van het OECD.’

boeren in Kyrgyzstan voor boerderij

‘Iedere dollar die we afdekken is een dollar risico minder’

TCX werkt als afdekkingsdienstverlener hoofdzakelijk samen met financieringsinstellingen en is niet direct betrokken bij het onderliggende project. ‘Afdekkingsvolumes zijn een grote indicator van onze impact. Omdat we per definitie een aanvulling zijn, is elke dollar die we uitwisselen of afdekken een dollar minder aan risico’s in ontwikkelingsfinanciering die anders in harde valuta zou zijn verstrekt of helemaal niet. Dus hoe meer we afdekken (en vorig jaar hebben we voor ongeveer 1,4 miljard dollar aan transacties afgehandeld), hoe meer volatiliteit er uit ontwikkelingsfinanciering wordt gehaald. Daardoor neemt de financiële veerkracht toe en zo wordt uiteindelijk duurzame economische groei gecreëerd. In die zin is de sociale impact van TCX gelegen in diens rol als katalysator voor ontwikkelingsfinanciering, waarvan een groot deel waarschijnlijk niet zou bestaan zonder deze mogelijkheid om het valutarisico weg te nemen.

Duurzamer, transparanter

Traditioneel werd microfinanciering over het algemeen verstrekt in lokale valuta. Daarom bestaat een groot deel van de portfolio van TCX nog steeds uit afdekkingen voor transacties voor microfinanciering. ‘Maar we zien steeds meer infrastructuurprojecten’, zegt Bringmann, ‘en hoewel het natuurlijk veel grotere volumes betreffen, is hetzelfde principe van toepassing: financiering in lokale valuta is vaak niet alleen duurzamer, maar verhoogt ook de risicotransparantie.’

Hoe verklaart Bringmann het succes van TCX door de jaren heen? ‘We opereren als een verzekeringsmaatschappij die mensen beschermt tegen valutarisico’s en uitbetaalt bij devaluaties. Vooral in tijden als deze, waarin volatiliteit over de hele wereld wordt veroorzaakt door de COVID-19-pandemie, zijn er valuta’s in sommige opkomende markten en grensmarkten die binnen een maand daadwerkelijk met 20% of 30% kunnen dalen in waarde. Stel je eens voor dat een lokale ondernemer zo’n opslag in zo’n korte tijd moet terugbetalen in een economische context die reeds onder druk staat. Dit zijn natuurlijk extreme scenario’s, maar over het algemeen blijven valutarisico’s in deze markten een fundamenteel risico. Daarom hebben we de afgelopen 13 jaar met ons bedrijfsmodel succes gehad en groeien we.’

De rol van TCX bij het openbreken van grensmarkten voor institutionele investeerders is een ander succesverhaal. ‘Reeds in 2013 hebben we de institutionele en particuliere markten onderzocht om te kijken of wij instellingen zoals pensioenfondsen kunnen interesseren voor investering over de grens in obligatieleningen in vreemde valuta. Dat is een aantrekkelijke activaklasse, zeker in het huidige klimaat van lage rente. Dus zijn we begonnen met het structureren van grensvalutabiljetten uitgegeven door onze aandeelhouders met AAA-rating. We hebben een nieuwe activaklasse gecreëerd en dat is zeer succesvol geworden. Zo worden wij ondersteund bij het matchen van een deel van het valutarisico in onze portfolio, en tegelijkertijd kunnen wij investeerders wijzen op de kostenefficiënte optie van valutarisico in grensmarkten: een win-winsituatie.’